Docent
In het onderwijs wordt onderscheid gemaakt tussen de termen leerkracht en docent. In het basisonderwijs wordt de term leerkracht gebruikt, waar je verantwoordelijk bent voor meerdere vakgebieden en de brede ontwikkeling van kinderen. In het voortgezet onderwijs en middelbaar beroepsonderwijs (mbo) gebruiken we de term docent, omdat je gespecialiseerd bent in één of enkele vakken en leerlingen voorbereidt op vervolgonderwijs of de arbeidsmarkt.
.png)
Wat doet een docent?
Als docent in het voortgezet onderwijs of mbo geef je les aan leerlingen van 12 jaar en ouder. Je begeleidt hen in hun vakinhoudelijke en persoonlijke ontwikkeling en bereidt hen voor op hun toekomst, of dat nu een vervolgopleiding of de arbeidsmarkt is.
Kernverantwoordelijkheden:
- Vakgericht lesgeven – je verzorgt lessen in jouw specialisme, zoals wiskunde, geschiedenis of Engels.
- Begeleiden van leerprocessen – je helpt leerlingen bij studievaardigheden, motivatie en zelfstandigheid.
- Differentiatie en activerende werkvormen – je past je lessen aan op verschillende leerstijlen en niveaus.
- Mentorschap en loopbaanbegeleiding – je begeleidt leerlingen bij hun persoonlijke en professionele groei.
- Samenwerken met collega's en ouders – je draagt bij aan de onderwijskwaliteit en stemt af met andere betrokkenen.
Vaardigheden die een docent nodig heeft
Een sterke docent combineert vakkennis met pedagogische en didactische vaardigheden. De belangrijkste eigenschappen zijn:
- Vakinhoudelijke expertise – grondige kennis van je vakgebied en de vaardigheid om dit inspirerend over te brengen.
- Didactische vaardigheden – structuur aanbrengen in lessen, interactie stimuleren en leerdoelen behalen.
- Pedagogische vaardigheden – leerlingen motiveren, ondersteunen en een positieve leeromgeving creëren.
- Interpersoonlijke vaardigheden – communiceren en samenwerken met leerlingen, ouders en collega’s.
- Klassenmanagement – een gestructureerde en veilige leeromgeving creëren en gedragsmanagement toepassen.
- Reflectieve en professionele vaardigheden – doorlopend leren, vernieuwen en inspelen op onderwijskundige ontwikkelingen.
Hoe word je docent?
Om docent te worden, heb je een bevoegdheid nodig. De route hangt af van het onderwijsniveau waarin je les wilt geven:
Voor het voortgezet onderwijs en mbo:
- Tweedegraads bevoegdheid (hbo-bachelor lerarenopleiding) → Lesgeven in het vmbo, de onderbouw van havo/vwo en het mbo.
- Eerstegraads bevoegdheid (universitaire master met educatieve module) → Lesgeven in de bovenbouw van havo/vwo en mbo op gevorderd niveau.
Voor zij-instromers:
Heb je een hbo- of wo-diploma in een ander vakgebied? Dan kun je via een zij-instroomtraject of een educatieve module je lesbevoegdheid halen en direct voor de klas.